รายละเอียด : ประมวลศัพท์ (สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ

ประมวลศัพท์ (สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยฺตฺโต)

พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลศัพท์ เป็นพจนานุกรมซึ่งรวบรวมและอธิบายคำศัพท์ทั่วไปทุกประเภทที่เกี่ยวกับพระพุทธศาสนา เช่น หลักธรรม พระวินัย พิธีกรรม ประวัติบุคคลสำคัญ ตำนาน และวรรณคดีที่สำคัญ เป็นต้น

ศัพท์ที่รวบรวมมาอธิบายในหนังสือนี้ แยกได้เป็น 3 ประเภทใหญ่ๆ คือ
1.พุทธศาสนประวัติ มีพุทธประวัติเป็นแกน รวมถึงสาวกประวัติ ประวัติบุคคล สถานที่ และเหตุการณ์สำคัญในพระพุทธศาสนา ตลอดจนตำนาน และเรื่องราวที่มาในวรรณคดีต่างๆ เฉพาะที่คนทั่วไปควรรู้ 
2.ธรรม คือหลักคำสอน ทั้งที่มาในพระไตรปิฎก และในคัมภีร์รุ่นหลังมีอรรถกถาเป็นต้น รวมไว้เฉพาะที่ศึกษาเล่าเรียนตามปกติ และเพิ่มบางหลักที่น่าสนใจเป็นพิเศษ
3.วินัย หมายถึง พุทธบัญญัติที่กำกับความประพฤติและความเป็นอยู่ของพระสงฆ์ และในที่นี้ให้ความหมายครอบคลุมถึง ขนบธรรมเนียมประเพณี พิธีกรรมบางอย่างที่ได้เป็นเครื่องยึดเหนี่ยวคุมประสานสังคมของชาวพุทธไทยสืบต่อกันมา

คำนำ : ประมวลศัพท์ (สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ

การที่งานพิมพ์ พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์ ก้าวมาจนถึงขั้นสำเร็จเสร็จสิ้นในบัดนี้ จึงหมายถึงการบำเพ็ญอิทธิบาททั้ง ๔ ของ ดร.สมศรี ฌานวังศะ และบุตรหญิง-บุตรชาย คือ น.ส.ภาวนา  ฌาานวังศะ และนายปัญญา ณานวังศะ ซึ่งขออนุโมทนาไว้ ณที่นี้ เป็นอย่างยิ่ง

พร้อมนี้ ขอขอบพระคุณพระมหาเจิม  สุวโจ  แห่งมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ที่ได้อุตสาหะวิริยะเตรียมฐานข้อมูลคอมพิวเตอร์ชุดแรกของ พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์ และมอบไว้ให้ แม้จะเป็นชุดที่มิได้นำมาใช้ในการพิมพ์ครั้งนี้ ก็ถือว่าพระมหาเจิม สุวโจ ได้มีส่วนรวมในงานนี้ด้วย

อนึ่ง ระหว่างที่แก้ไขทวนทานเพื่อเตรียมต้นแบบสำหรับโรงพิมพ์นี้ พระครูปลัดปิฎกวัฒน์ (อินศร จินฺตาปญฺโญ) พระภิกษุหลายรูปในวัดญาณเวศวัน ได้อ่านปรู๊ฟอีกเที่ยวหนึ่ง ช่วยให้การพิสูจน์อักษรถูกก็ตาม ก็คงยังมีข้อผิดพลาดคงเหลืออยู่บ้าง หากผู้ใช้ท่านใดได้พบ ก็ขอให้โปรดแจ้งให้ทราบด้วย เพื่อช่วยให้การพิมพ์ครั้งต่อๆไป มีความสมบูรณ์ยิ่งขึ้น

หวังว่า พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์ ที่พิมพ์ด้วยระบบใหม่ครั้งนี้ จะเป็นอุปกรณ์อันเกื้อกูลต่อการศึกษา ที่สำเร็จประโยชน์ได้ดียิ่งขึ้น และเป็นปัจจัยหนุนให้เกิดธรรมไพบูลย์ เพื่อประโยชน์สุขแก่พหูชนยั่งยืนนานสืบไป

                                                                                                                                 พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต)

                                                                                                                                      ๒๓ กันยายน ๒๕๔๖