รายละเอียด : ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับกฎหมาย

ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับกฎหมาย

ในการที่บุคคลจะอยู่ร่วมกันในสังคมได้อย่างสงบสุขจำต้องมีการตกลงกฏเกณฑ์ในการที่จะประพฤติปฏิบัติตน กฏเกณฑ์ดังกล่าวเรียกว่า ปทัสถานของสังคม โดยปทัสถานของสังคมนั้นมีอยู่หลายประการแตกต่างกันไป แต่ปทัสสถานของสังคมประเภทหนึ่งที่สำคัญคือ กฏหมาย ในทางสังคมวิทยาเป็นที่ยอมรับกันว่ามนุษย์เป็นสัตว์สังคม มนุษย์จึงไม่สามารถอยู่ได้อย่างโดดเดี่ยว เพราะฉะนั้น มนุษย์จึงต้องอยู่รวมกันเป็นสังคม และเมื่อมนุษย์มาอยู่รวมกันเป็นสังคม การติดต่อสมาคมกันเพื่อแลกเปลี่ยนปัจจัยในการดำรงชีวิตก็เกิดมีขึ้น ในแต่ละสังคมจึงมีความจำเป็นที่จะต้องสร้างกฏเกณฑ์ต่างๆ ขึ้น

เพื่อควบคุมความประพฤติของสมาชิกในสังคมให้เป็นไปในทำนองเดียวกัน และรักษาความเป็นระเบียบตลอดจนความสงบเรียบร้อยของสังคมไว้ เพราะเมื่อใดก็ตามที่สังคมมนุษย์ขาดความเป็นระเบียบ ความวุ่นวายและความเสียหายต่างๆ ก็จะเกิดขึ้นอันจะเป็นเหตุนำไปสู่ความพินาศของสังคมนั้นในที่สุด กฏเกณฑ์ต่างๆ ที่สังคมสร้างขึ้น เพื่อควบคุมความประพฤติของสมาชิกในสังคมให้เป็นไปในทำนองเดียวกัน และรักษาความเป็นระเบียบตลอดจนความสงบเรียบร้อยของสังคมนี้เรียกว่า "ปทัสถานทางสังคม" (Social Norms) นอกจากนี้ปทัสถานทางสังคมยังเป็นแบบแผนพฤติกรรมที่เป็นที่คาดหวังของสังคม เป็นมาตราฐานที่สมาชิดของสังคมถูกคาดหวังให้ปฏิบัติตาม จึงเป็นที่ยอมรับกันทั่วไป

สารบัญ : ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับกฎหมาย

• สังคมและกฏเกณฑ์ความประพฤติ
• ลักษณะของกฏหมาย
• ที่มาของกฏหมาย
• ศักดิ์ของกฏหมาย
• ขอบเขตการใช้กฏหมาย
• การตึความและการอุดช่องว่างของกฏหมาย
• ประเภทของกฏหมาย
• ความหมายและลักษณะของสิทธิ
• ประเภทของสิทธิ
• ผู้ทรงสิทธิ
• เนื้อหาและวัตถุแห่งสิทธิ
• การเคลื่อนไหวแห่งสิทธิ
• การใช้สิทธิและข้อจำกัดการใช้สิทธิ
• การบังคับตามสิทธิ

เนื้อหาปกหลัง : ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับกฎหมาย

ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับกฏหมาย กฏหมายเป็นกฏเกณฑ์ในสังคมที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันของมนุษย์แต่ละคน ตั้งแต่มนุษย์อยู่ในครรภ์มารดา กฏหมายก็เข้ามารับรองสิทธิของทารกในครรภ์มารดา พอทารกคลอดออกมาแล้วกฏหมายก็บังคับให้เจ้าบ้านหรือบิดามารดาต้องไปแจ้งเกิดเพื่อขอรับสูติบัตร เมื่ออายุ 15 ปี กฏหมายก็บังคับให้ต้องทำบัตรประจำตัวประชาชน โตขึ้นมาอีกจะแต่งงานกฏหมายก็บังคับให้ต้องจดทะเบียนสมรส พอแก่ตัวลงใกล้จะตายกฏหมายก็เปิดทางให้สามารถกำหนดการเผื่อตายโดยการทำพินัยกรรม จนกระทั่งเมื่อตายกฏหมายก็บังคับให้ผู้พบเห็นการตายต้องแจ้งเจ้าหน้าที่ของรัฐ เมื่อตายไปแล้วก็มีกฏหมายมรดกเข้ามาเกี่ยวข้อง เช่นนี้แล้วกฏหมายจึงสำคัญสำหรับการดำเนินชีวิตของบุคคล

แม้จะไม่มีบทบัญญัติแห่งกฏหมายฉบับใด มาตราใด บังคับว่าคนทุกคนจะต้องรู้กฏหมายแต่ก็มีหลักการที่ยอมรับกันทั่วไปว่า "ความไม่รู้กฏหมายไม่เป็นข้อแก้ตัวให้ไม่ต้องรับผิด" ทั้งนี้ ก็โดยเหตุที่มีนโยบายว่า ถ้ายอมให้อ้างความไม่รู้กฏหมายได้ การบังคับใช้กฏหมายก็จะไม่เป็นผล เพราะทุกคนต่างก็จะอ้างว่าตนไม่รู้กฏหมายเพื่อไม่ต้องรับผิด อีกทั้งยังเป็นการส่งเสริมให้คนไม่ต้องรับรู้กฏหมาย เพราะรู้กฏหมายน้อยก็รับผิดน้อย หนังสือความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับกฏหมายนี้เป็นการอธิบายถึงหลักการพื้นฐานทางกฏหมายที่สำคัญ ซึ่งหลักการนี้สามารถนำไปปรับใช้ได้กับกฏหมายทุกฉบับ ซึ่งน่าจะเป็นประโยชน์สำหรับผู้สนใจกฏหมายที่จะศึกษาไว้เพื่อจะได้ป้องกันไม่ทำอะไรผิดกฏหมาย และถ้าทำอะไรผิดกฏหมายก็สามารถเยียวยาแก้ไขได้ในเบื้องต้น เหมือนเช่นที่เราท่านทั้งหลายเรียนวิชาสุขศึกษา