รายละเอียด : บทละครนอก

ตำนานพระราชนิพนธ์บทละครนอก

"เรื่องละคร ๖ เรื่องที่พิมพ์ในสมุดเล่มนี้ เดิมเป็นนิทานมรนิบาตชาดกบ้าง นิทานในปัญญาสชาดกบ้าง เป็นนิทานในพื้นเมืองมาแต่โบราณบ้าง บางเรื่องเชื่อถือกันว่าเป็นเรื่องจริง ดังเช่นเรื่อง สังข์ทอง อันเป็นนิทานในปัญญาชาดกเรียกว่า สุวัณณสังขชาดกนั้น พวกชาวเมืองเหนืออ้างว่าเมืองทุ่งยั้งเป็นเมืองท้าวสามนต์ ที่ในวิหารหลวงวัดพระมหาธาตุ ฝาผนังก็เขียนเรื่องสังข์ทองเป็นฝีมือข่างครั้งกรุงเ่ก่า ยังปรากฏอยู่จนทุกวันนี้ ทางหัวเมืองฝ่ายตะวันตกอ้าง่ว่าเมืองตะกั่วป่าเป็นเมืองท้าวสามนต์อีกแห่ง ๑ เรียกภูเขาลูก ๑ ว่า เขาขมังม้าถือกันว่าเมื่อพระสงข์ตีชนะ ได้ขี่ทม้าเหาะข้ามภูเขานั้นไปดังนี้ เรื่องไกรทองก็ถือกัยว่าเรื่องจริงอีกเรื่องหนึ่ง กล่าวกันว่าตำบลบ้านนายไหรืัี้แม่น้ำอ้อมในแขวงจังหวัดนนทบุรี เป็นบ้านเดิมของเจ้าไกรทอง และที่เมืองพิจิตรเก่านังมีตำบลเรียกว่าชาลวันและบ้างดงเศรษฐี อ้างว่ามาแต่เรื่องไกรทองปรากฏอยู่ แต่อีก ๔ เรื่องนั้นหามีคำอ้างว่าเป็นเรื่องจริงไม่ ถึงกระนั้นก็คงเป็นเรื่องที่รู้จักกันแพร่หลายแต่โบราณ จึงมีผู้เอานิทานทั้ง ๖ เรื่อง แต่งเป็นบทเล่นละครกันตั้งแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยายังเป็นราชธานี

คำนำ : บทละครนอก

หนังสือ บทละครนอก พระราชนิพนธ์ ใน พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รวม ๖ เรื่อง ซึ่งได้แก่เรื่อง สังข์ทอง ไชยเชษฐ์ ไกรทอง มณีพิชัย คาวี และสังข์ศิลป์ชัย ได้จัดพิมพ์รวมเล่มเป็นครั้งแรก เนื่องในงานทรงบำเพ็ญพระกุศลฉลองพระชนมายุครบ ๖๐ ทัศ ของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระยาดำรงราชานุภาพ เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๖๕ ในการพิมพ์ครั้งแรกนั้น ได้เรียงลำดับเรื่องต้นแต่เรื่อง ไชยเชษฐ์ สังข์ทอง ไกรทอง มณีพิชัย คาวี และสังข์ศิลป์ชัย โดยเรียกชื่อหนังสือเล่มนั้นว่า "ประชุมบทละครนอกพระราชนิพนธ์รัชกาลที่ ๒" และสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำราชานุภาพ ทรงพระนิพนธ์เรียบเรียงตำนานบทละครนอกไว้ด้วย

สารบัญ : บทละครนอก

สังข์ทอง

• กำเนิดพระสังข์
• ถ่วงพระสงข์
• นางพันธุรัตเลี้ยงพระสังข์
• พระสังข์หนีนางพันธุรัต

ไชยเชษฐ์

• นางสุวิญชาถูกขับไล่
• พระไชยเชษฐ์ตามนางสุวิญชา
• พระไชยเชษฐ์เข้าเฝ้าท้าวสิงหล
• อภิเษกพระไชยเชษฐ์

ไกรทอง

• นางวิมาลาตามไกรทองมาจากถ้ำ
• ไกรทองตามนางวิมาลากลับไปถ้ำ

มณีพิชัย

• ท้าวสันนุราชหานางผมหอม
• ท้าวสันนุราชชุบตัว
• นางคันธมาลีขึ้นเฝ้า

สังข์ศิลป์ชัย

• สังข์ศิลป์ชัยตกเหว
• ท้าวเสนากุฏเข้าเมือง

 

รีวิวโดยสำนักพิมพ์ : บทละครนอก

เรื่องละคร 6 เรื่องที่พิมพ์ในสมุดเล่มนี้ เดิมเป็ฯนิทานในนิบาตชาดกบ้าง นิทานในปญญาสชาดกบ้าง เป็นนิทานในพื้นเมืองมาแต่โบราณบ้าง บางเรื่องเชื่อกันว่าเป็นเรื่องจริง ดังเช่นเรื่อง สังข์ทอง อันเป็นนิทานในปญญาสชาดก เรียกว่า สุวัณณสังขชาดกนั้น

ทางสำนักพิมพ์เล็งเห็นคุณค่าของรรณคดีไทย จึงได้จัดทำหนังสือเล่มนี้ขึ้น เพื่ออนุรักษ์ผลงานอันทรงคุณค่า ควรแก่การศึกษาค้นคว้าให้สืบทอดคงอยู่เป็นมรดกทางวรรณกรรมของชาติสืบไป โดยในการจัดพิมพ์ครั้งนี้ ทางสำนักพิมพ์ได้หวังว่า หนังสือเล่มนี้คงเป็นประโยชน์สำหรับผู้อ่านที่สนใจทุกท่าน

ร้านนครสาสน์