รายละเอียด : เสด็จพ่อ ร.5 วีรบุรุษในวัฒนธรรมไทยและประชาชนในรัฐนาฎกรรม

  ในรัฐไทยสมัยใหม่ นาฎกรรมของรัฐนาฎกรรมไทยยังส่งสารเดิม คือระเบียบทางสังคมที่จะอำนวยดวามผาสุกแก่บ้านเมืองได้ เป็นระเบียบความสัมพันธ์ที่เคารพความสูงต่ำของคนกลุ่มต่าง ๆ ในสังคม นาฏกรรมของรัฐที่ประชาชนเข้ามามีบทบาทร่วมด้วย คือเรื่องราวของบุญญาบารมี ของอำนาจ สิทธิและทรัพย์ที่ไม่เท่าเทียมกัน หากระเบียบนี้ถูกทำลายลง ก็จะเกิดความปั่นป่วนวุ่นวาย และกลียุคในสังคม นาฏกรรมตอกย้ำสารดังกล่าว สร้างโลกภายนอกที่ซึมเข้าไปสู่โลกภายในของคนไทย แม้ว่าโลกที่เป็นจริงได้เปลี่ยนไปแล้วสักเพียงไรก็ตามนิธิ เอียวศรีวงศ์  "ประชาชนในรัฐนาฏกรรม"

   นิธิชี้ให้เห็นว่าการแย่งชิงราชสมบัติอย่างนองเลือดนั้นเป็นหนึ่งในกลไกในการคัดสรรผู้ปกครองของรัฐไทยในสมัยโบราณ จนมาถึงยุดสมบูรณาญาสิทธิราชย์ที่ชนชั้นนำเรียนรู้ที่จะไม่ฆ่ากันเองอีกต่อไป เพราะราดาที่ต้องจ่ายนั้นสูงเกินไปซึ่งแบบแผนเช่นนี้ยังคงปรากฏในหมู่ชนชั้นนำไทยหลังการปฏิวัติ 2475 ด้วยอย่างไรก็ดี แม้ว่าชนชั้นนำจะค่อย ๆ ลดการใช้ความรุนแรงต่อกันเพื่อขึ้นสู่อำนาจ แต่การใช้ความรุนแรงต่อประชาชนกลุ่มต่าง ๆ เพื่อรักษาอำนาจของตนนั้นยังปรากฏให้เห็นต่อเนื่องมาจวบจนปัจจุบันประจักษ์ ก้องกีรติ"นิธิ เอียวศรีวงศ์: ปัญญาชนผู้บันทึกการเปลี่ยนผ่านของยุคสมัย"