รายละเอียด : โพธิปักขิยธรรม ๓๗ ตามรอยพระพุทธองค์

จิตใจนี้เป็นธาตุรู้  มีธรรมชาติรู้

เพราะความรู้สิ่งต่าง ๆ ก็เนื่องมาจากจิตใจ

แต่ความรู้ของจิตใจนี้

โดยปกติก็ออกมารู้อารมณ์

อาศัยอายตนะเป็นทวาร

คือเป็นทางที่จิตใจออกมารู้เรื่องทั้งหลาย

โดยปกติก็เรียกกันว่า  รู้โลก

คือ

รู้รูปต่าง ๆ ที่ตาเห็น

รู้เสียงต่าง ๆ ที่หูได้ยิน

รู้กลิ่นต่าง ๆ ที่จมูกได้สูดดม

รู้รสต่าง ๆ ที่ลิ้นได้ลิ้ม

รู้สิ่งถูกต้องต่าง ๆ ที่กายได้ถูกต้อง

และ

รู้รูปเสียงเหล่านั้นที่พบผ่านมาแล้วที่ใจ

ได้รู้  ได้คิดสิ่งต่าง ๆ เหล่านี้

จะเป็นรูปเสียงเป็นต้นก็ตาม

เรียกว่าเป็นโลกอันคู่กับธรรม

เพราะอะไรจึงเรียกว่าเป็นโลก

ก็เพราะเป็นสิ่งที่ชำรุดทรุดโทรม

คำว่าโลก  แปลว่าสิ่งชำรุดทรุดโทรม

เพราะนั้น

รูปเสียงเป็นต้นก็ดี

ตาหูเป็นต้นซึ่งเป็นทวารสำหรับจิตใจ

ออกมาอาศัยรู้รูปเสียงก็ดี

ก็รวมเรียกว่าเป็นโลกทั้งหมด

นี้ประการหนึ่ง

อีกประการหนึ่ง

รูปเสียงเป็นต้นเหล่านี้

เป็นที่ตั้งของราคะความติดความยินดีหรือโลภะความโลภ

เป็นที่ตั้งของโทสะความขัดเคือง

เป็นที่ตั้งของโมหะความลุ่มหลง