“Thinking, Fast and Slow” เป็นหนังสือที่อธิบายกระบวนการทำงานของสมองมนุษย์ไว้อย่างละเอียดและใช้ภาษาที่เข้าใจง่าย หนังสือเล่มนี้เขียนขึ้นจากผลการวิจัยของ Daniel Kahneman นักจิตวิทยาและนักเศรษฐศาสตร์พฤติกรรมเจ้าของรางวัลโนเบลในปี 2002

          Daniel Kahneman (แดเนียล คาห์เนแมน) นักจิตวิทยาชาวอิสราเอล-อเมริกัน ผู้ที่มีชื่อเสียงจากผลงานวิจัยทางจิตวิทยาเกี่ยวกับการประเมินหลักฐานและการตัดสินใจ (Judgment and decision-making) และ เศรษฐศาสตร์พฤติกรรม (Behavioral economics) จากผลงานวิจัยดังกล่าวทำให้แดเนียล คาห์เนแมนได้รับรางวัลโนเบลสาขาเศรษฐศาสตร์ในปี ค.ศ. 2002 อีกทั้งยังได้รับการยกย่องว่าเป็นนักคิดที่ยอดเยี่ยมที่สุดของโลกจากการจัดอันดับโดยนิตยสาร Foreign Policy

          ในช่วงปี ค.ศ. 1993 - 2024 แดเนียล คาห์เนแมน ดำรงตำแหน่งเป็นศาสตราจารย์กิตติคุณของคณะจิตวิทยาและกิจการสาธารณะ ที่มหาวิทยาลัยพรินซ์ตัน (Woodrow Wilson School of Public and International Affairs) ซึ่งเป็นมหาวิทยาลัยชั้นนำของโลก ก่อนจะเสียชีวิตลงในวัย 90 ปี เมื่อวันที่ 27 มีนาคม ค.ศ. 2024 โดยสร้างผลงานเขียนหนังสือชื่อดังไว้หลายเล่ม เช่น

          1. Thinking Fast and Slow

          2. Attention and Effort

          3. Judgment Under Uncertainty: Heuristics and Biases

          4. Well-Being: The Foundations of Hedonic Psychology

          5. Choices, Values, and Frames

          แต่เล่มที่จะยกมาเขียนถึงในบทความนี้คือ “Thinking Fast and Slow” หรือชื่อในภาษาไทย “คิด, เร็วและช้า” เป็นผลงานเขียนชิ้นเอกของ แดเนียล คาห์เนแมน และยังเป็นหนังสือขายดีตั้งแต่ปี 2011 จนกลายเป็นหนึ่งในหนังสือที่ติดอันดับขายดีตลอดกาลอย่างไม่ต้องสงสัย ขนาดที่ว่า Bill Gates, Barack Obama และ Ray Dalio ยังแนะนำให้อ่านอีกด้วย โดยหนังสือเล่มนี้ได้รวบรวมงานวิจัยของแดเนียล คาห์เนแมน เกี่ยวกับความนึกคิดและการตัดสินใจของมนุษย์ มีเนื้อหาเกี่ยวกับลักษณะของความคิดและตัดสินใจของมนุษย์นั้นมีจุดที่บกพร่องมากมาย แต่เราก็ยังคิดและตัดสินใจแบบเดิมโดยที่ไม่ค่อยได้สังเกตตัวเองกันสักเท่าไรนัก 

          เนื้อหาของหนังสือเล่มนี้แบ่งออกเป็น 5 ส่วน

          ส่วนแรกนั้นเป็นการนำเสนอเกี่ยวกับ การตัดสินใจ 2 ระบบ ได้แก่ระบบการตัดสินใจแบบอัตโนมัติ (ระบบที่ 1) และระบบที่ได้รับการควบคุม(ระบบที่ 2) โดยระบบการตัดสินใจแบบอัตโนมัติเป็นระบบที่ทำให้เราสามารถตัดสินใจได้อย่างรวดเร็ว เนื่องจากเราใช้ประสบการณ์ความรู้ที่ผ่านมาใช้ในการตัดสินใจทันที ส่วนระบบที่ได้รับการควบคุม เราจะใช้การคิด วิเคราะห์อย่างรอบคอบเพื่อพยายามหาคำตอบที่ดีที่สุดให้ได้ จึงทำให้การตัดสินใจในรูปแบบนี้จะเป็นไปค่อนข้างช้า ในส่วนแรกนี้ผู้เขียนมีความตั้งใจที่จะนำเสนอแนวคิดเรื่องการตัดสินใจผ่านระบบทั้งสองนี้เพื่อให้ผู้อ่านมีความเข้าใจในเรื่องของการตัดสินใจมากขึ้น

          ส่วนที่ 2 เป็นเรื่องที่เกี่ยวกับการศึกษาลักษณะของการตัดสินใจและการพยายามหาคำตอบให้ได้ว่าทำไมคนส่วนใหญ่จึงมีปัญหาในการตัดสินใจที่จะต้องใช้สถิติต่าง ๆ มาอ้างอิง โดยผู้เขียนได้เสนอว่าเนื่องมาจากการตัดสินใจทางสถิตินั้นจำเป็นที่จะต้องมีการคิดวิเคราะห์หลายสิ่งหลายอย่างในเวลาเดียวกัน ทำให้ระบบการตัดสินใจในแบบที่ 1 (แบบอัตโนมัติ) ซึ่งเป็นระบบการตัดสินใจที่มีความรวดเร็วนั้นมีปัญหา เนื่องจากระบบการตัดสินใจแบบนี้ไม่ได้ถูกออกแบบมาเพื่อคิดวิเคราะห์หลายสิ่งหลายอย่างในเวลาเดียวกัน

          ส่วนที่ 3 เน้นไปที่เรื่องของข้อจำกัดของความคิดของมนุษย์ เช่น การมีความมั่นใจในการตัดสินใจมากเกินไปจนบางครั้งอาจจะไม่สนใจความไม่แน่นอนที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคตได้ 

          ส่วนที่ 4 เนื้อหาพูดถึงการวิพากษ์วิจารณ์ข้อสมมุติฐานในระบบเศรษฐกิจทั่วไปที่ว่ามนุษย์ย่อมมีการตัดสินใจที่มีเหตุมีผล แต่ในบางครั้งเราก็ตัดสินใจโดยไร้เหตุผลหรือไม่สมเหตุผล 

          ส่วนที่ 5 ส่วนสุดท้ายที่หนังสือเล่มนี้พูดถึง เป็นการนำเสนอผลงานวิจัยที่เพิ่งได้ทำขึ้น (ค.ศ. 2011) ผู้เขียนได้แบ่งความคิดออกเป็น 2 ส่วน คือ ประสบการณ์ (Experiencing Self) และความจำ (Remembering Self) ซึ่งมีส่วนในการตัดสินใจของเรา 

          ภาคผนวก ส่วนท้ายสุดของหนังสือเล่มนี้เป็นการกล่าวถึงการตัดสินใจภายใต้ความไม่แน่นอน, เรื่องของทางเลือกในการตัดสินใจ, คุณค่าที่ใช้ในการตัดสินใจ และกรอบในการตัดสินใจ

          แน่นอนว่าหนังสือที่อัดแน่นไปด้วยสาระความรู้ทางวิชาการเล่มนี้มีจำนวนกว่า 800 หน้า อาจดูภายนอกว่าเป็นหนังสือวิชาการที่อ่านและทำความเข้าใจได้ยาก เต็มไปด้วยศัพท์เฉพาะมากมาย แต่เมื่อคุณได้ลองจับและเปิดอ่านก็จะเห็นได้ว่าผู้เขียนได้เขียนอธิบายอย่างชัดเจน มีตัวอย่างให้ผู้อ่านเข้าใจได้มากขึ้น ตอบได้เลยว่าหนังสือเล่มนี้เหมาะกับทุกคน ไม่ว่าคุณจะเป็นผู้บริหารที่ต้องการทักษะในการตัดสินใจในเรื่องต่าง ๆ หรือเป็นบุคคลทั่วไป ประกอบอาชีพอะไร อายุเท่าไร ในทุกวันคุณก็ต้องพบเจอกับเรื่องที่คุณต้องตัดสินใจ หนังสือเล่มนี้จะช่วยให้เข้าใจถึงระบบการตัดสินใจและตระหนักถึงข้อบกพร่องที่เกิดขึ้น

คุณพร้อมหรือยังที่จะอ่านหนังสือเล่มนี้ ตัดสินใจซื้อเล่มนี้ได้ที่นี่ >> THINKING, FAST AND SLOW คิด, เร็วและช้า