รายละเอียด : ฟ้า บ่ กั้น

ลาว คำหอม เคยกล่าวอย่างเจียมตนเกี่ยวกับหนังสือรวมเรื่องสั้น ฟ้าบ่กั้น ของเขาไว้ใน คำนำผู้เขียน ฉบับภาษาสวีเดนว่า ถ้าจะได้มีการพยายามจะจัดเข้าในหมวดหมู่วรรณกรรม หนังสือเล็กๆ เล่มนี้ก็คงจะมีฐานะเป็นได้เพียง วรรณกรรมแห่งฤดูกาล ฤดูแห่งความยากไร้และคับแค้น ซึ่งเป็นฤดูที่ยาวนานมากของประเทศไทย ดูเหมือนว่าฤดูกาลที่ลาว คำหอม พูดไว้น่าจะยาวนานมากเป็นพิเศษ เพราะจวบจนถึงวันนี้แม้ว่าเวลาจะล่วงเลยมาครบห้าสิบเอ็ดปีนับแต่หนังสือเล่ม นี้พิมพ์เผยแพร่ครั้งแรกเมื่อปี 2501 แต่เรื่องราวใน ฟ้าบ่กั้น ยังแลดูเสมือนว่าเพิ่งเกิดขึ้นเมื่อวานนี้ ถ้าจะกล่าวให้ถูกต้องแล้ว ควรจะพูดว่าเรื่องราวในหนังสือเล่มนี้กำลังดำเนินอยู่ต่อหน้าต่อตาเรา ชื่อเสียง หน้าตา ตัวละครอาจจะเปลี่ยนไป สถานที่และเหตุการณ์อาจจะแปลกตาไปจากเดิม ความยากจน ข้นแค้นถึงขั้นหาเขียดจับแมลงกินต่างข้าวปลา อาหาร อาจจะไม่มีให้เห็นมากนักอีกแล้ว แต่สารัตถะสำคัญในหนังสือเล่มนี้ยังเป็นสิ่งที่เราควรสำเหนียกและเรียนรู้

เหนืออื่นใด ในยุคสมัยที่เสียงอวดอ้าง คุณธรรม จริยธรรม ชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ดังกัมปนาทกึกก้อง จนกลบเสียงและสิทธิของประชาชนคนจนในชนบท ผู้ที่ถูกปรามาสมากขึ้นทุกทีว่า โง่ งก จน เจ็บ เช่นที่เป็นอยู่นี้ หนังสือ ฟ้าบ่กั้น ยิ่งเป็นหนังสือที่เราควรจะหวนกลับไปอ่านเป็นอย่างยิ่ง