รายละเอียด : พระราชหัตถเลขาส่วนพระองค์ ร.5 เสด็จฯประพาสยุโรปฯ (ปกแข็ง)

   พระราชหัตถเลขาส่วนพระองค์ สมเด็จพระรามาธิบดี ศรีสินทรมหาจุฬาลงกรณ์พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชทานแด่สมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ พระพันปีหลวง ในเวลาที่ทรงสำเร็จราชการแผ่นดินต่างพระองค์ เมื่อเสด็จพระราชดำเนินประพาสยุโรป พ.ศ. ๒๔๔o"ถึงแม่เล็ก.ด้วยตั้งแต่ฉันออกมาครั้งนี้ ยังไม่เคยได้ความคับแนเดือดร้อนเหมือนอย่างครั้งนี้เลยการที่แม่เล็กรู้สึกหนักในเรื่องที่ฉันจะมาเมืองฝรั่งเศสประการใด ขอให้เข้าใจว่าฉันหนักกว่าสิบเท่าอยู่แล้ว เพราะเป็นผู้ที่มาเองเนื่องจากสยามต้องเจ็บซ้ำน้ำใจจากกรณีพิพาทครั้งสำคัญกับฝรั่งเศส ในเหตุการณ์วิกฤตการณ์ปากน้ำ หรือวิกฤตการณ์ ร.ศ. ๑๑๒"