รายละเอียด : BRITISH EAST INDIA COMPANY บริษัทอินเดียตะวันออกอังกฤษ

BRITISH EAST INDIA COMPANY บริษัทอินเดียตะวันออกอังกฤษ

เรื่องราวของบริษัทอินเดียตะวันออกอังกฤษ อุปมาเป็นดังคลื่นลมในมหาสมุทรกว้างใหญ่ คือมีขึ้นมีลง ไม่แน่ไม่นอน บางครั้งบริษัทได้โชคจากการค้าขายสินค้า ที่มีความต้องการของตลาดสูง บางครั้งประสบความฝืดเคืองเนื่องจากสินค้าล้นตลาด บางครั้งเกลือเป็นหนอน คนในบริษัทกลายเป็นผู้ค้าอิสระ แข่งการค้ากับบริษัทเสียเอง บางครั้งกลายเป็นโจรสลัดด้วยซ้ำไป บางครั้งชาวท้องถิ่นที่บริษัทไปเจรจาการค้า ก็ลุกขึ้นต่อต้านอย่างกว้างขวาง หรือศัตรูของบริษัทกลับกลายเป็นราชสํานักอังกฤษเอง เนื่องจากผลประโยชน์อันมหาศาล

ประวัติศาสตร์หลายร้อยปีของบริษัทอินเดียตะวันออกอังกฤษ ทิ้งร่องรอยหลายอย่างเอาไว้ให้คนรุ่นหลังได้เห็น บ้างก็น่าตลกขบขัน บ้างก็น่าอัศจรรย์ใจ นี่คือเรื่องราวของบริษัทหนึ่ง ที่เติบโตและเปลี่ยนแปลงไปพร้อมกับระบบทุนนิยมของโลก ที่ครั้งหนึ่งเคยมีลอนดอนเป็นศูนย์กลาง

สารบัญ : BRITISH EAST INDIA COMPANY บริษัทอินเดียตะวันออกอังกฤษ

• 1. กำเนิดบริษัทอินเดียตะวันออกอังกฤษ
• 2. การค้าในเอเชีย ค.ศ.1600-1640 : ตะวันออกไกล
• 3. ยุคสมัยใหม่ การปรับโครงสร้างและการขยายตัวของบริษัทในอินเดีย ค.ศ.1640-1710
• 4. บริษัทอินเดียตะวันออกอังกฤษกับอินเดีย
• 5. โรเบิร์ต ไคลฟ์
• 6. การค้าในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
• 7. การค้าในแถบทะเลจีนใต้
• 8. ชีวิตประจำวันของลูกจ้างบริษัทในอินเดีย

รีวิวโดยผู้เขียน : BRITISH EAST INDIA COMPANY บริษัทอินเดียตะวันออกอังกฤษ

ท่านผู้อ่านที่มีความสนใจทางด้านประวัติศาสตร์อยู่บ้าง อาจจะมีความสงสัยอยู่ครามครันว่า เราในประเทศไทยผู้ไม่เคยเป็นเมืองขึ้นของใครนั้น จะต้องอ่านเรื่องราวของบริษัทซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของเจ้าอาณานิคมอังกฤษไปทำไม แต่ผมอยากจะขอเรียนว่า เรื่องราวเหล่านี้อาจจะเกี่ยวข้องกับเรากว่าที่คิด หากเราพิจารณาเส้นทางการเคลื่อนไหวและการค้าของบริษัทที่ยิ่งใหญ่เกรียงไกรในยุคทุนนิยมอังกฤษเป็นศูนย์กลางแห่งนี้ เราอาจจะพบว่าในความเป็นจริงแล้ว นิสัยของทุนนั้นคือ ไม่รู้จักเส้นแบ่งประเทศนั้นประเทศนี้ คนศาสนานั้นศาสนานี้ เพศนั้นเพศนี้ หรือชาติพันธุ์นั้นชาติพันธุ์นี้ ทุนนิยมจึงไม่ต้องสนใจว่าใครเป็นเมืองขึ้นหรือไม่แต่อย่างใด

การขยายตัวของทุนนิยมจึงมีแต่ผู้ขูดรีดและผู้ถูกขูดรีด หากที่ใดคุ้มค่าแก่การลงทุน ทุนก็ไปที่นั่น และหากเกิดแรงต่อต้าน ทุนก็เดินทางไปพร้อมๆ กับอาวุธ พร้อมจะห้ำหั่นประหัตประหารใครก็ตามที่ขัดขวาง และในขณะเดียวกัน ใครที่ขยับตัวปรับตัวได้เร็วไวกว่า ก็ย่อมจะได้รับประโยชน์จากทุนนี้ ทุนนิยมนั้นเป็นลัทธิที่มนุษย์เราสร้างขึ้น ทุนนิยมจึงมีเรื่องราวของชีวิตมนุษย์อันหลากหลาย ตั้งแต่ผู้ครองนคร พ่อค้าวาณิช เจ้าที่ดิน ทาส ฯลฯ ไปจนกระทั่งถึงวณิพก ยาจก และโสเภณี ซึ่งทุกคนอยู่ภายในระบบเดียวกัน ผมได้นำเรื่องราวหลากหลายของคนมาบรรจุเอาไว้ เพราะมีทั้งเรื่องน่ายินดีและน่าขมขื่นปะปนกันตามธรรมดาในฐานะมนุษย์ หวังว่าผู้อ่านจะได้รับความเพลิดเพลินไม่มากก็น้อย

ปรีดี หงษ์สต้น

รีวิวโดยสำนักพิมพ์ : BRITISH EAST INDIA COMPANY บริษัทอินเดียตะวันออกอังกฤษ

ทันทีที่ได้รับต้นฉบับ British East India Company: บริษัทอินเดียตะวันออกอังกฤษ ข้าพเจ้าอ่านรอบแรกอย่างรวดเร็ว เพียงราว 3 ชั่วโมงเศษ ภาพจินตนาการที่ได้อ่านจากผลงานของอาจารย์ ดร.ปรีดี หงษ์สต้น นักประวัติศาสตร์รุ่นใหม่ไฟแรง ชวนให้ประหวัดเห็นเหตุการณ์ช่วงสามสี่ร้อยปีก่อนตอนที่กองเรือสินค้าของบริษัทอินเดียตะวันออกอังกฤษขึ้นฝั่งโคโรมันเดล นับจากคนอีกซีกโลกที่มาพร้อมกับความฝัน ความหวัง และการเสี่ยงโชค พากันประทับก้าวแรกลงในประเทศเขตร้อน มากด้วยทรัพยากรและอารยธรรมเก่าแก่ ชาวอังกฤษก็ไม่ใช่คนแปลกหน้าในอินเดียอีกต่อไป

รอยเท้าของชาวตะวันตกที่มาพร้อมทุนนิยมเต็มรูปแบบย่ำลึกและแผ่ทั่วแผ่นดินภายในทุกถิ่น แม้แต่ย่านที่นักท่องเที่ยวในทุกวันนี้เห็นเป็นเมืองรองก็ไม่เว้น ขนาดไกด์ยังทำหน้าฉงนเมื่อข้าพเจ้าแจ้งเพิ่มเมืองประวัติศาสตร์ที่ประสงค์จะได้เยือน British East India Company: บริษัทอินเดียตะวันออกอังกฤษ สำหรับข้าพเจ้าจึงไม่ใช่หนังสือที่บอกเล่าแต่เพียงประวัติศาสตร์การค้าหรือประวัติศาสตร์ของคนอื่น บ้านอื่น เมืองอื่น แต่คือเรื่องเล่าถึงแบบอย่างทุนนิยมที่วนเวียนรอบตัวเราและบางครั้งอาจสิงอยู่ในจิตใจโดยไม่รู้ตัว

วิชญดา ทองแดง