รายละเอียด : นิทานเวตาล

นิทานเวตาล

นิทานเวตาล เป็นนิยายสันสกฤตที่รู้จักกันแพร่หลาย เวตาลเป็นปีศาจพวกหนึ่งซึ่งหากินอยู่ในสุสานและสิงสู่ศพโดยทั่วไป เวตาลเป็นภูตผีที่กล่าวถึงเป็นอันดับสุดท้ายในนิยายสันสกฤตที่มีเรื่องเล่าอยู่ในหนังสือชื่อพฤหัตกถาของคุณาฒัย กวีโบราณผู้มีชีวิตอยู่ในพุทธศตวรรษที่ ๕ ภายหลังมีกวีชาวแคว้นกัษมีร ชื่อ โสมเทวะ ได้นำมาเรียบเรียงขึ้นใหม่ และขยายความเพิ่มขึ้นอีกมากและเสร็จสมบูรณ์เมื่อ พ.ศ.๑๖๑๓ มีความยาวทั้งสิ้น ๒๒,๐๐๐ โศลก ให้ชื่อว่ากถาสิตสาคร

เรื่องเวตาลนี้ นอกจากที่รวมเป็นชุดแทรกอยู่ในกถาสริตสาครแล้ว ยังมีเรื่องเบ็ดเตล็ดเล่าไว้ในหนังสือเรื่องวิกรมจริตหรือสิงสิงหาสนทนาตริงศติกาและในคัมภีร์ปุราณะบางเล่มก็มีกล่าวถึง เวตาลได้รับความเคารพในฐานะที่เป็นภูตที่มีหน้าที่ให้ความคุ้มครองดูแลประชาชนในท้องถิ่นตั้งแต่ที่ราบสูงเดคคาน (D eccan) เรื่อยมาทางภาคใต้ของอินเดีย เวตาลมักปรากฏรูปร่างเป็นมนุษย์ แต่มือและเท้าหันกลับไปทางด้านหลัง นัยน์ตาเป็นสีลานแกมเขียว มีเส้นผมตั้งขึ้นทั้งศรีษะ มือขวาถือไม้เท้า มือซ้ายถือหอยสังข์ ขณะมาปรากฏกายจะนุ่งห่มเสื้อผ้าสีเขียวทั้งชุด นั่งมาบนเสลี่ยง บางครั้งก็ขี่ม้า มีภูตบริวารถือคบเพลิงโดยรอบและส่งเสียงโห่ร้องกึกก้อง รูปเคารพของเวตาลมักทำด้วยหินทาสีแดง บนส่วนยอดของแท่งหินแกะสลักเป็นรูปหน้าคน

เนื้อหาปกหลัง : นิทานเวตาล

นิทานเวตาล ของ น.ม.ส. หรือ พระราชวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ รวมเอานิทาน จำนวน ๑๐ เรื่องจากจำนวน ๒๕ เรื่อง จากหนังสือ เวตาลปัญจวิงศติ ซึ่งเป็นผลงานของ ศิวทาส กวีฮินดูโบราณในจำนวน ๑๐ เรื่องที่ปรากฏนี้มีทั้งบทร้อยแก้วและบทร้อยกรอง ซึ่งนำมาแทรกเอาไว้บ้าง นอกจากผู้อ่านจะได้รับรสทางวรรณคดีจนครบถ้วนสมบูรณ์แล้ว ยังผนวกเอาความรู้ทางคติชนวิทยาทางโลกตะวันออกมาอีกด้วย ด้วยความสมบูรณ์แบบ เช่นนี้ทำให้หนังสือ นิทานเวตาล กลายเป็นหนังสือดี ๑ ใน ๑๐๐ เล่มที่คนไทยควรอ่าน กล่าวกันว่า นิทานเวตาล คือเพชรน้ำเอกของวรรณคดีไทยที่อุบัติขึ้นก่อนการเปลี่ยนแปลงปกครอง พ.ศ.๒๔๗๕